Opodatkowanie przez polskiego rezydenta zasiłku rodzicielskiego otrzymanego z Niemiec

W 2014 r. uzyskałam dochód z Polski z tytułu umowy o pracę, dochód z Niemiec z tytułu umowy o pracę oraz zasiłek rodzicielski (Elterngeld) z Niemiec. Moim miejscem zamieszkania jest Polska i tu podlegam nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Gdzie należało opodatkować otrzymany przeze mnie zasiłek rodzicielski - w Polsce, czy w Niemczech? Czy zasiłek ten obowiązana byłam wykazać w zeznaniu podatkowym złożonym w Polsce?

W świetle polsko-niemieckiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, świadczenie w postaci zasiłku rodzicielskiego (Elterngeld) otrzymanego z Niemiec przez osobę będącą polskim rezydentem, co do zasady, podlega opodatkowaniu tylko w Polsce. Jednocześnie jednak świadczenie to korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 updof. Przychodu (dochodu) zwolnionego od opodatkowania na podstawie tego przepisu nie wykazuje się w zeznaniu podatkowym składanym w Polsce.

Z pytania wynika, że w 2014 r. Czytelniczka otrzymała zasiłek rodzicielski (Elterngeld) z Niemiec, przyznany jej na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w państwie źródła, czyli w Niemczech. Na dzień wypłaty tego zasiłku Czytelniczka miała miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce i w naszym kraju podlegała nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 updof.

Przepis ten stosuje się jednak z uwzględnieniem właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Polska (art. 4a updof).

Kwestię, w którym państwie (w Polsce, czy w Niemczech) powinien być opodatkowany otrzymany przez Czytelniczkę zasiłek rodzicielski (Elterngeld), należy więc rozpatrywać na gruncie postanowień zawartych w umowie między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. nr 12, poz. 90).

Teksty umów o unikaniu podwójnego
opodatkowania dostępne są w serwisie
www.przepisy.gofin.pl

W naszej ocenie, do otrzymanego przez Czytelniczkę zasiłku rodzicielskiego ma zastosowanie art. 22 ust. 1 tej umowy. Mianowicie przepis ten stanowi, że dochody osoby mającej miejsce zamieszkania w umawiającym się państwie, bez względu na to, gdzie są osiągane, a które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów tej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie.

Zatem w świetle polsko-niemieckiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, świadczenie w postaci zasiłku rodzicielskiego (Elterngeld) otrzymanego z Niemiec przez osobę będącą polskim rezydentem, co do zasady, podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.

W takiej sytuacji do opodatkowania omawianego świadczenia w Polsce stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego. W myśl zaś art. 9 ust. 1 updof, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

I tak, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 updof, wolne od podatku dochodowego są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów oraz zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów.

Podkreślenia przy tym wymaga, że regulacja ta nie zawęża przedmiotowego zakresu zwolnienia wyłącznie do świadczeń funkcjonujących w polskim systemie prawnym. Tym samym uzasadnionym jest przyjęcie, że wspomnianym zakresem są objęte również m.in. świadczenia rodzinne przyznane na podstawie przepisów obowiązujących w Niemczech. Stanowisko o możliwości zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 8 updof do świadczeń rodzinnych otrzymanych na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w innym państwie niż Polska znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych m.in. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 11 grudnia 2014 r., nr IBPBII/2/415-952/14/NG i Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 września 2014 r., nr ILPB2/415-660/14-4/WM.

W konsekwencji uznać należy, że otrzymany przez Czytelniczkę zasiłek rodzicielski (Elterngeld), jako wypłacony na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w państwie źródła, czyli w Niemczech - korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 updof. Przychodu (dochodu) zwolnionego od opodatkowania na podstawie tego przepisu nie wykazuje się w zeznaniu podatkowym składanym w Polsce.