Przegląd Podatku Dochodowego nr 13 (541) z dnia 1.07.2021

Kurs waluty stosowany w celu obliczenia podatku u źródła

Spółka mająca siedzibę w Polsce reguluje zobowiązania na rzecz zagranicznych kontrahentów (osób prawnych), od których kupuje tzw. usługi niematerialne. Wypłata należności za te usługi wymaga pobrania podatku u źródła. Jaki kurs spółka powinna stosować do przeliczania na złote wyrażonych w walutach obcych i wypłacanych na rzecz nierezydentów należności, aby prawidłowo obliczyć wysokość podatku u źródła, do którego poboru zobowiązana jest jako płatnik?

W celu określania wysokości przychodów, od których pobierany jest podatek u źródła, spółka powinna stosować kurs średni waluty obcej ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wypłaty należności.

Wybrane przychody osiągane w Polsce przez podatników CIT, podlegających w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (tj. niebędących w Polsce rezydentami podatkowymi), co do zasady, są opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym, zwanym podatkiem u źródła.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 2a updop, opodatkowaniu w Polsce zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 20% przychodów podlegają przychody osób zagranicznych uzyskane przez nie na terytorium Polski z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze.

Stosownie do art. 26 ust. 1 updop, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat z tytułów wymienionych m.in. w art. 21 ust. 1 updop, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym obowiązującym u wypłacającego te należności łącznie kwoty 2.000.000 zł na rzecz tego samego podatnika, są obowiązane jako płatnicy pobierać w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Przy czym zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji. Przy weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona m.in. w art. 21 ust. 1 updop, zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter oraz skalę działalności prowadzonej przez płatnika.

Aby uniknąć podatku u źródła, należy stosować postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, na gruncie których usługi niematerialne traktowane są jako "zyski przedsiębiorstwa". Większość umów o unikaniu podwójnego opodatkowania wskazuje w art. 7 ust. 1, że zyski przedsiębiorstwa są, co do zasady, opodatkowane w państwie siedziby. Na podstawie tych regulacji nierezydenci są zwolnieni z polskiego podatku u źródła od płatności za usługi niematerialne. Zatem stosując tę regulację, płatnik nie pobierze zryczałtowanego podatku dochodowego od należności za te usługi, pod warunkiem uzyskania certyfikatu rezydencji i zachowania należytej staranności.

W przypadku przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2a updop, miejsce siedziby podatnika dla celów podatkowych może zostać potwierdzone kopią certyfikatu rezydencji. Jest to możliwe, jeżeli kwota wypłacanych na rzecz tego samego podmiotu należności nie będzie przekraczała 10.000 zł w roku kalendarzowym, a informacje wynikające z przedłożonej kopii certyfikatu rezydencji nie będą budziły uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym. Tak wynika z art. 26 ust. 1n updop.

Przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem u źródła są wyrażone zwykle w walucie obcej, zatem należy dokonać ich przeliczenia. Zgodnie z art. 12 ust. 2 updop, przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Kursy średnie walut obcych ogłaszane przez NBP dostępne są w serwisie www.wskazniki.gofin.pl

Z interpretacji indywidualnych organów podatkowych wynika, że dzień dokonania wypłaty należności na rzecz kontrahenta zagranicznego powinien być uznawany za dzień uzyskania przychodu przez tego kontrahenta. W konsekwencji, na potrzeby ustalenia wysokości podatku u źródła, wartość należności przelicza się na złote po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania wypłaty na rzecz kontrahenta zagranicznego. Tak wynika np. z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 lutego 2020 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.526.2019.2.SG i z 24 października 2019 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.366.2019.2.EN.

Warto dodać, że na złote należy przeliczać przychody (a więc podatek u źródła obliczać i pobierać od kwot przeliczonych na złote), a nie dopiero kwoty pobranego podatku u źródła.

Obliczając podatek, trzeba pamiętać, że zarówno podstawa opodatkowania, jak i kwota podatku powinny być zaokrąglane do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.