Rozliczenie zwrotu zagranicznego podatku

"Pracowałeś za granicą? Odzyskaj swój podatek!" - dziesiątki podobnych haseł można znaleźć w prasie i Internecie. W ten sposób firmy pośredniczące w załatwianiu formalności związanych z otrzymaniem zwrotu podatku nadpłaconego za granicą starają się zdobyć klientów. Nie zawsze jednak informują, że w określonych sytuacjach nie trafi on do kieszeni klienta, tylko na konto urzędu skarbowego.

Stanie się tak wówczas, gdy zwrot dotyczy podatku zapłaconego od dochodów, które podatnik rozliczył w Polsce z zastosowaniem metody proporcjonalnego odliczenia. Metodę tę w odniesieniu do dochodów z pracy najemnej przewidują umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę m.in. z Belgią, Holandią, Danią (w odniesieniu do dochodów osiągniętych do końca 2010 r.), Finlandią (w odniesieniu do dochodów osiągniętych do końca 2010 r.), Islandią, Kazachstanem, Rosją i Stanami Zjednoczonymi.

Kiedy zwrot oddajemy fiskusowi?

W przypadku otrzymania w 2010 r. zwrotu uprzednio zapłaconego za granicą i odliczonego podatku, w zeznaniu podatkowym składanym za ten rok podatkowy podatnik jest obowiązany doliczyć do podatku, obliczonego zgodnie ze skalą podatkową albo według stałej stawki 19%, kwotę uprzednio odliczoną. Tak wynika z art. 45 ust. 3a pkt 5 ustawy o pdof w brzmieniu obowiązującym do końca 2010 r.

To właśnie użyta przez ustawodawcę fraza: "uprzednio zapłaconego za granicą i odliczonego podatku" oznacza, że otrzymany z zagranicy zwrot należy wykazać w zeznaniu, jeżeli dotyczy on podatku zapłaconego od dochodów rozliczonych w Polsce według metody proporcjonalnego odliczenia. Przy metodzie tej zastosowanie znajdują przepisy art. 27 ust. 9 ustawy o pdof.

Podatnik rozliczający dochody z pracy najemnej metodą proporcjonalnego odliczenia, dochody uzyskane za granicą łączy z krajowymi dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej. Następnie od łącznej sumy tych dochodów oblicza podatek według obowiązującej w danym roku skali podatkowej. Od obliczonego we wskazany sposób podatku odlicza kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu za granicą (patrz przykład).

Nie zawsze jednak jest to cały podatek. Omawiane odliczenie nie może bowiem przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany za granicą. W konsekwencji nie zawsze cały zwrócony podatek trzeba wpłacić polskiemu fiskusowi. Obowiązek ten dotyczy bowiem jedynie podatku wcześniej odliczonego zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia.

Kto zwrot zatrzymuje dla siebie?

Przywołany przepis art. 45 ust. 3a pkt 5 ustawy o pdof nie ma zastosowania w odniesieniu do zwrotu podatku zapłaconego za granicą od dochodów, które opodatkowane są według metody wyłączenia z progresją. Metodę tę przewidują umowy zawarte m.in. z Austrią, Chorwacją, Cyprem, Czechami, Estonią, Francją, Grecją, Irlandią, Japonią, Kanadą, Litwą, Łotwą, Niemcami, Portugalią, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwecją, Turcją, Ukrainą, Wielką Brytanią i Irlandią Północną oraz Włochami.

Przy metodzie wyłączenia z progresją, dochody uzyskane za granicą korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego w Polsce, jednak w przypadku opodatkowania według skali podatkowej trzeba je uwzględnić przy obliczaniu stawki podatkowej mającej zastosowanie do opodatkowania dochodów krajowych. Z tego względu przy tej metodzie podatnik nie odlicza podatku zapłaconego za granicą. W efekcie, gdy otrzyma jego zwrot, nie ma obowiązku wykazywania go w zeznaniu rocznym oraz wpłacania na konto urzędu skarbowego.

Abolicja nie dotyczy zwrotu podatku

W omawianej kwestii mogą pojawić się pytania, dlaczego przy zastosowaniu odliczenia proporcjonalnego trzeba oddać zwrot podatku skoro istnieje ulga abolicyjna. Jest tak dlatego, że przepisów tzw. ustawy abolicyjnej (tj. ustawy o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - Dz. U. z 2008 r. nr 143, poz. 894) nie stosuje się do zwrotu uprzednio zapłaconego za granicą i odliczonego podatku.

Co prawda Rzecznik Praw Obywatelskich w wystąpieniu skierowanym do Ministra Finansów (nr RPO-607716-VI/09/AB) zauważył, że omawiany przepis art. 45 ust. 3a pkt 5 ustawy o pdof w rzeczywistości niszczy zamierzenia ustawy abolicyjnej. Jednak Minister Finansów udzielając odpowiedzi stwierdził, że celem ustawodawcy nie było objęcie zakresem ustawy abolicyjnej również zwrotu podatku zapłaconego za granicą.

Przykład

Pani Ewa w 2009 r. przez 8 miesięcy pracowała w Islandii. Osiągnięte tam dochody rozliczyła w zeznaniu podatkowym PIT-36 za 2009 r.

Do dochodów uzyskanych w 2009 r. z pracy najemnej w Islandii miała zastosowaniu metoda proporcjonalnego odliczenia. Przy zastosowaniu tej metody, od podatku obliczonego według skali podatkowej pani Ewa odliczyła cały podatek dochodowy, który zapłaciła w Islandii.

W 2010 r. pani Ewa otrzymała zwrot nadpłaconego w Islandii podatku. Zwrócony podatek ma obowiązek wpłacić na rachunek urzędu skarbowego, ponieważ ostatecznie nie został on w Islandii zapłacony. Otrzymany zwrot podatniczka ma również obowiązek doliczyć do podatku dochodowego w zeznaniu rocznym za 2010 r.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.)