Pobór zaliczki na podatek od przychodów z tytułu bonów towarowych wydanych pracownikowi

W dniu 29 stycznia pracownikowi został wydany bon towarowy ze środków ZFŚS w wysokości 100 zł. Czy w takim przypadku można przyjąć, że pracownik otrzymał bon "netto" w wysokości 82 zł, czy też należy przyjąć, że otrzymał bon o nominale 100 zł, a następnie potrącić podatek? Jak postąpić, w sytuacji gdy wypłata wynagrodzenia następuje 10 dnia następnego miesiąca i w miesiącu wydania bonu nie ma "z czego" potrącić należnego podatku?

Wartość świadczeń w naturze oraz innych świadczeń nieodpłatnych na rzecz pracownika doliczana jest do jego przychodu ze stosunku pracy, a zatem zawsze występuje w postaci "brutto". Mając to na uwadze, pracodawca powinien w taki sposób ustalić moment wydania bonu, aby możliwe było pobranie zaliczki na podatek (ustalonej od wartości tego bonu) z wynagrodzenia pracownika.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 67 updof, wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł.

Ze zwolnienia tego nie korzystają jednak świadczenia w postaci bonów, talonów i innych znaków uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi.

Bez względu zatem z jakich źródeł bon towarowy został sfinansowany, jego wartość będzie u pracownika przychodem podlegającym opodatkowaniu. Świadczenia przyznawane pracownikom przez pracodawcę zawsze mają wartość "brutto", ponieważ zgodnie z art. 12 ust. 1 updof powinny zostać doliczone do przychodów ze stosunku pracy.

Zakład pracy wypełniając rolę płatnika, obowiązany jest obliczać i pobierać zaliczki na podatek dochodowy od dochodów pracowników uzyskanych w danym miesiącu. Co do zasady, zaliczka pobierana jest ze świadczenia pieniężnego otrzymanego przez pracownika w danym miesiącu. Kwestią dyskusyjną jest możliwość odstąpienia przez zakład pracy od poboru zaliczki, jeśli w okresie rozliczeniowym pracownik otrzymał jedynie świadczenie niepieniężne.

W opisanej sytuacji wypłata pensji nastąpiła 10 stycznia, a wydanie bonu - 29 stycznia. Pragmatyka nakazywałaby zatem dostosowanie momentu spełnienia świadczenia niepieniężnego do momentu wypłaty wynagrodzenia, zwłaszcza, że o terminie wydania bonu decyduje pracodawca.

Wprawdzie brak korelacji pomiędzy wymienionymi świadczeniami nie zwalnia zakładu pracy z obowiązków płatnika - por. art. 30 § 1 Ordynacji podatkowej, jednak ani przepisy Ordynacji podatkowej, ani ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają wyraźnych wskazań, co do konieczności uiszczenia niepobranej zaliczki ze środków własnych pracodawcy. Nie zmienia to faktu, że płatnik na podstawie powołanego przepisu odpowiada za niepobrany podatek.