Cesja umowy leasingu - wybrane problemy

Spółka jawna osób fizycznych w ramach cesji umowy leasingu operacyjnego samochodu osobowego o wartości powyżej 150.000 zł (zawartej przez dotychczasowego leasingobiorcę w 2021 r.) obowiązana będzie zapłacić odstępne. Czy kwota odstępnego, z uwagi na wartość samochodu przekraczającą wymienioną kwotę, podlega ograniczeniu w zaliczeniu jej do kosztów uzyskania przychodów?

W ocenie organu podatkowego kwota odstępnego z uwagi na wartość samochodu przekraczającą 150.000 zł podlega ograniczeniu w zaliczeniu jej do kosztów uzyskania przychodów.

Odnośnie wartości samochodu osobowego przekraczającej 150.000 zł należy powołać treść art. 23 ust. 1 pkt 47a updof. Wynika z niego, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających m.in. z umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1 updof, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. Ograniczenie to stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego (art. 23 ust. 5c updof).

Czy można stwierdzić, że zapłata odstępnego dokonana na rzecz dotychczasowego leasingobiorcy jest opłatą wynikającą z umowy leasingu i stanowi spłatę wartości samochodu osobowego? Oprócz spółki, tego rodzaju wątpliwości mieli również inni podatnicy, którzy zwrócili się z wnioskiem do organu podatkowego o wydanie interpretacji indywidualnej w tej sprawie.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 9 czerwca 2022 r., nr 0114-KDIP2-2.4011.252.2022.1.SP odnosząc się do tego problemu, rozstrzygnął: "Odstępne z tytułu cesji umowy leasingu to kwota, którą wypłaca dotychczasowemu korzystającemu przejmujący przedmiot leasingu. Pozwala to poprzedniemu korzystającemu na odzyskanie części środków finansowych włożonych w przedmiot leasingu. Co do zasady wysokość odstępnego jest »wyrównaniem« do wartości rynkowej przedmiotu leasingu. Dzieje się tak przeważnie w sytuacji, kiedy pozostałe do końca raty przejmowanej umowy leasingowej są niższe niż wartość rynkowa samochodu.

Wydatki z tytułu odstępnego stanowią formę opłaty za przejęcie umowy leasingu, w związku z tym również powinny podlegać limitowaniu. Jeżeli wartość samochodu będącego przedmiotem leasingu przekracza 150.000 zł, to raty leasingowe oraz koszty zawarcia takiej umowy cesji nie będą kosztem w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.

Zatem zapłata przez Pana odstępnego z tytułu cesji umowy leasingu powinna być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów z uwzględnieniem limitu określonego w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

Takie niekorzystne dla podatników stanowisko zajął również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 16 listopada 2020 r., nr 0112-KDIL2-2.4011.589.2020.2.AA.

W wyniku cesji umowy leasingu spółka jawna osób fizycznych przejmie w leasing operacyjny samochód osobowy o wartości przekraczającej 150.000 zł. Czy do ustalenia proporcji, według której będzie rozliczać raty leasingowe w kosztach uzyskania przychodów, powinna uwzględnić wartość samochodu wynikającą z pierwotnej umowy leasingu, czy jego wartość rynkową z dnia dokonania cesji umowy?

W tym przypadku należy przyjąć wartość samochodu określoną w pierwotnym brzmieniu umowy.

Jak wynika z treści art. 23 ust. 1 pkt 47a updof, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów opłaty wynikające m.in. z umowy leasingu samochodu osobowego (z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu), w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.

Ustawodawca nie unormował, co należy rozumieć przez wartość samochodu będącego przedmiotem leasingu. Minister Finansów w objaśnieniach podatkowych wydanych 9 kwietnia 2020 r. w zakresie stosowania przez podatników PIT i CIT przepisów odnoszących się do samochodów osobowych, po zmianach obowiązujących od początku 2019 r., opublikowanych na stronie www.gov.pl, wyjaśnił, że wartość samochodu, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 47a updof, to wartość wynikająca z umowy powiększona o podatek od towarów i usług, który zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie stanowi dla korzystającego podatku naliczonego oraz naliczony podatek od towarów i usług, w tej części, w jakiej zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi korzystającemu nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług. Wartość samochodu wynikająca z umowy powinna odpowiadać faktycznej (aktualnej) wartości rynkowej takiego samochodu na dzień jej zawarcia. Niestety w kwestii wartości samochodu nie odniósł się do sytuacji, gdy ma miejsce cesja umowy leasingu samochodu osobowego.

Na ten temat wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 21 lipca 2022 r., nr 0114-KDIP2-1.4011.380.2022.3.MR, z 9 czerwca 2022 r., nr 0114-KDIP2-2.4011.252.2022.1.SP i z 16 listopada 2020 r., nr 0112-KDIL2-2.4011.589.2020.2.AA.

Wynika z nich, że nowy korzystający, rozliczając koszty podatkowe z tytułu przejętej umowy leasingowej, jest zobowiązany do stosowania limitu na podstawie powołanego art. 23 ust. 1 pkt 47a updof, który ustala na podstawie wartości samochodu osobowego wynikającej z pierwotnego brzmienia umowy.

Reasumując, przejmujący umowę leasingu wymieniony limit odnosi do wartości samochodu określonej w pierwotnym brzmieniu umowy.