Samochód żony w firmie męża

Mąż prowadzi działalność gospodarczą. Chce w niej korzystać z samochodu osobowego żony. W jaki sposób powinien go wprowadzić do swojej firmy? (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 712946)

Jedynie w sytuacji, gdy samochód, o którym mowa w pytaniu, należy do majątku wspólnego małżonków, będzie mógł zostać w działalności gospodarczej męża uznany za składnik firmowego majątku.

Aby dany składnik mógł być amortyzowany, musi przede wszystkim spełnić kryteria do uznania go za środek trwały, które zostały określone w art. 22a ust. 1 ustawy o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.). Z przepisu tego wynika m.in., że musi on stanowić własność lub współwłasność podatnika. Stąd wskazany w pytaniu samochód będzie środkiem trwałym w firmie męża, jeżeli należy do majątku wspólnego małżonków, a jedynie został zarejestrowany wyłącznie na żonę.

Żeby wprowadzić taki składnik majątku do działalności gospodarczej i objąć go ewidencją środków trwałych, przedsiębiorca musi ustalić jego wartość początkową. Wartość ta stanowi podstawę do naliczania odpisów amortyzacyjnych, którymi będzie obciążał koszty podatkowe. Sposób jej ustalania w przypadku środka trwałego stanowiącego współwłasność określa art. 22g ust. 11 ustawy o pdof. Wskazuje on, że wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika. Jednocześnie zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że wykorzystują oni składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.

Stąd gdy jedno z małżonków wykorzystuje na potrzeby swojej firmy składnik, który należy do majątku wspólnego i nie jest wykorzystywany w działalności prowadzonej przez drugiego małżonka, może go amortyzować od pełnej wartości. Jednak możliwe jest to wyłącznie wówczas, gdy składnik w całości używany jest na potrzeby tej działalności. Ponadto koszty działalności będą obciążały w pełnej poniesionej wysokości wydatki związane z jego eksploatacją.

Natomiast gdy wskazany w pytaniu samochód należy do majątku odrębnego żony, mąż nie może wprowadzić go w swojej firmie na stan środków trwałych, gdyż nie posiada do niego tytułu własności. Tym samym kosztów firmowych nie obciążą wydatki na jego nabycie. Natomiast w odniesieniu do wydatków związanych z jego używaniem na potrzeby firmowe zastosowanie znajdzie art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o pdof. Z przepisu tego wynika, że koszty podatkowe stanowią wydatki poniesione na omawiany cel jedynie do wysokości kwoty wynikającej z pomnożenia ilości kilometrów przejechanych na potrzeby wykonywanej działalności i obowiązującej stawki za 1 km przebiegu pojazdu, ustalanej na podstawie ewidencji przebiegu pojazdu.

Przykład

Małżonkowie posiadają samochód będący ich wspólną własnością. Mąż prowadzi firmę handlową, natomiast żona działalności nie prowadzi. Mąż przyjął wspólny samochód do ewidencji środków trwałych. Odpisy amortyzacyjne naliczać będzie od całej jego wartość początkowej.