Skutki podatkowe sprzedaży firmowego auta

Spółka z o.o. zamierza sprzedać samochód osobowy o wartości nabycia przekraczającej równowartość 20.000 euro. Czy w momencie sprzedaży auta jego niezamortyzowana wartość będzie kosztem uzyskania przychodów? Czy koszt ten należy ustalić jako różnicę pomiędzy jego wartością początkową a sumą odpisów amortyzacyjnych, w tym niestanowiących kosztów podatkowych? Czy w momencie sprzedaży nierozliczona w kosztach podatkowych składka AC (ujęta na koncie rozliczenia międzyokresowe kosztów) jest kosztem podatkowym, czy tylko ta część, która dotyczy wartości samochodu do równowartości 20.000 euro?

W momencie sprzedaży auta jego niezamortyzowana wartość będzie kosztem uzyskania przychodów. Koszt ten należy ustalić jako różnicę pomiędzy wartością początkową tego auta a sumą odpisów amortyzacyjnych, w tym niestanowiących kosztów podatkowych. Nierozliczona w kosztach podatkowych składka AC przypadająca na okres po sprzedaży samochodu, nie może być do takich kosztów zaliczona.

Ustalenie kosztu w związku ze sprzedażą samochodu

Spółka, dokonując odpłatnego zbycia samochodu osobowego zaliczonego w firmie do środków trwałych, powinna ustalić koszty uzyskania przychodu w sposób określony w art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b updop. Z treści tego przepisu wynika, że w takim przypadku kosztem podatkowym są wydatki na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie m.in. środka trwałego, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 updop.

W przypadku amortyzacji samochodu osobowego część odpisu amortyzacyjnego ustalona od wartości początkowej przekraczającej równowartość 20.000 euro nie stanowi kosztu uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 4 updop).

Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia środka trwałego, na sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych składają się zarówno odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, jak też niestanowiące kosztów podatkowych.

Oznacza to, że w rozpatrywanym przypadku kosztem uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży auta będzie kwota stanowiąca różnicę pomiędzy jego wartością początkową a sumą odpisów amortyzacyjnych, w tym niestanowiących kosztów podatkowych.

Przykład

Spółka z o.o. kupiła samochód osobowy i zaliczyła go do środków trwałych. Jego wartość początkowa (cena nabycia) wynosi 100.000 zł. Kurs średni euro w dniu przekazania auta do używania wynosił 4,40 zł/euro (kurs przykładowy), co oznacza, że równowartością 20.000 euro jest kwota 88.000 zł.

Roczny odpis amortyzacyjny przy zastosowaniu stawki w wysokości 20%, wynosi 20.000 zł, z tym że do kosztów uzyskania przychodów spółka zaliczyła kwotę 17.600 zł odpowiadającą 88% wartości tego odpisu [(88.000 zł : 100.000 zł) x 100].

Po dwóch latach spółka sprzedała samochód. Rozliczając podatkowo tę sprzedaż, ustaliła, że suma dokonanych odpisów amortyzacyjnych wyniosła 40.000 zł (20.000 zł x 2 lata). Jako koszt uzyskania przychodu ze sprzedaży tego samochodu przyjęła kwotę 60.000 zł (100.000 zł - 40.000 zł).

Ustalenie wysokości składki AC stanowiącej koszt podatkowy

Jak wynika z treści pytania, spółka opłaca składkę AC z tytułu ubezpieczenia samochodu osobowego. Tylko część tej składki jest kosztem podatkowym. W tym przypadku ma bowiem zastosowanie ograniczenie wynikające z treści art. 16 ust. 1 pkt 49 updop. Przepis ten stanowi, że nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 euro, przeliczona na złote według ogłaszanego przez NBP kursu średniego euro z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.

Ze stanu faktycznego wynika ponadto, że składka AC podatkowo i rachunkowo jest rozliczana w czasie. W związku z tym zaistniała sytuacja, w której na dzień sprzedaży samochodu część tej składki pozostała nierozliczona, tj. nie została zaliczona do kosztów podatkowych, gdyż nie dotyczy tego okresu. Niestety nierozliczona składka nie może stać się kosztem podatkowym (nawet w wysokości ustalonej z uwzględnieniem wymienionego ograniczenia) także po sprzedaży samochodu. Traci ona bowiem charakter kosztu podatkowego, gdyż nie spełnia już przesłanek z art. 15 ust. 1 updop.