Rezygnacja z najmu w TBS generuje przychód podatkowy

Podatnik, który zrezygnuje z mieszkania wynajmowanego od TBS i w związku z tym otrzyma z powrotem zwaloryzowaną opłatę partycypacyjną, uzyskuje podlegający opodatkowaniu przychód z innych źródeł. Tak rozstrzygnął NSA w wyroku z dnia 19 czerwca 2015 r., sygn. akt II FSK 1147/13.

TBS-y pobierają od najemców opłaty partycypacyjne. Opłaty te są zwracane w zwaloryzowanej wysokości, gdy najemca zrezygnuje z mieszkania. Waloryzacja odbywa się na podstawie przepisów ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2013 r. poz. 255). Wątpliwości TBS, który wystąpił do organu podatkowego o wydanie interpretacji, dotyczyły tego, czy nadwyżka waloryzacyjna nad wniesioną opłatą partycypacyjną generuje po stronie najemcy przychód podlegający opodatkowaniu.

Przedstawiając własne stanowisko w tej kwestii TBS uznał, że otrzymanie przez najemcę zwaloryzowanej opłaty partycypacyjnej, z racji pełnienia przez nią funkcji zbliżonej do kaucji, nie skutkuje powstaniem przychodu u najemcy, a w konsekwencji TBS nie jest z racji wypłaty tych świadczeń płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych.

Fiskus nie zgodził się ze stanowiskiem Towarzystwa. W jego opinii partycypacja jest bowiem wkładem w budowę, który daje prawo wynajęcia lokalu z zasobów TBS-u. Natomiast kaucja jest pobierana na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń w przypadku niewywiązania się z umowy. W związku z tym opłatę partycypacyjną należy uznać za opodatkowany przychód z praw majątkowych, od którego TBS powinien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy, a następnie wykazać ją w informacji PIT-8C. Natomiast wpłaconą przez najemcę kwotę z tytułu partycypacji należy uznać za koszty uzyskania tego przychodu.

Sprawa ze skargi TBS trafiła do WSA, który zgadzając się z fiskusem co do opodatkowania omawianego świadczenia, stanowiącego różnicę pomiędzy zwaloryzowaną i wniesioną opłatą partycypacyjną, zmienił jednak klasyfikację źródła powstawania przychodu z tytułu otrzymania zwaloryzowanej opłaty partycypacyjnej na tzw. inne źródła. To oznacza, że TBS zobowiązany jest jedynie do wystawienia lokatorowi PIT-8C - nie odpowiada natomiast za pobór i odprowadzenie podatku.

Niezadowolony z takiego rozstrzygnięcia TBS złożył w NSA skargę kasacyjną, która jednak została przez sąd oddalona. W opinii NSA nie ulega wątpliwości, że nadwyżka zwaloryzowanej opłaty partycypacyjnej nad wniesioną, jako przysporzenie majątkowe, jest dla lokatora przychodem z innych źródeł przychodów. Ponieważ dla tego typu przychodów ustawa o pdof nie przewiduje zwolnienia od podatku, powinna ona zostać opodatkowana przez samego lokatora na podstawie informacji PIT-8C, którą w ustawowym terminie powinien mu sporządzić TBS.