W jakich sytuacjach warto obniżyć stawkę?

Obniżenie stawek amortyzacyjnych pozwala na przesunięcie kosztów podatkowych w postaci odpisów amortyzacyjnych na przyszłe lata. Wobec tego w okresie ponoszenia strat podatkowych korzystnym rozwiązaniem może okazać się stosowanie maksymalnie obniżonych stawek amortyzacyjnych, a w okresie osiągania dochodów powrót do stawek wynikających z Wykazu.

Strata podatkowa przyczyną przesunięcia kosztów podatkowych na lata następne

Przede wszystkim o możliwości obniżania stawek amortyzacyjnych powinni pamiętać podatnicy, którzy przez kolejne lata ponoszą straty. Przypomnijmy, że o wysokość straty z lat ubiegłych można obniżyć dochód w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych. Wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty. Aby uniknąć sytuacji, w której ze względu na zbyt mały dochód podatnik nie będzie miał możliwości odliczenia strat w pełnej wysokości, może poprzez zmniejszenie stawki amortyzacyjnej dochód ten podwyższyć.

Przykład

Spółka z o.o. rozpoczęła działalność gospodarczą w 2005 r. Przez pierwsze pięć lat ponosiła stratę. Obecnie sytuacja ekonomiczna spółki poprawia się i w 2010 r. spółka najprawdopodobniej uzyska dochód. Rok 2010 jest jednak ostatnim rokiem, w którym spółka może odliczyć 50% straty z 2005 r. Ponadto, w 2010 r. powinna również odliczyć 50% straty z 2006 r. Aby uzyskać odpowiednio wysoki dochód, podjęła decyzję o obniżeniu w 2010 r. wszystkich stawek amortyzacyjnych.

Sprzedaż drogiego samochodu amortyzowanego obniżoną stawką

Obniżanie podatkowych stawek amortyzacyjnych może być instrumentem optymalizacyjnym w przypadku używania samochodów osobowych o wartości początkowej przekraczającej 20.000 euro.

W przypadku samochodów osobowych kosztami podatkowymi są tylko takie odpisy amortyzacyjne, które dokonywane są od podstawy amortyzacji wynoszącej równowartość 20.000 euro przeliczonych po średnim kursie NBP z dnia przekazania samochodu do używania. Tak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 4 updof i art. 16 ust. 1 pkt 4 updop.

Przy sprzedaży samochodu osobowego wynik ustala się poprzez pomniejszenie przychodu o koszty zakupu skorygowane o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne. Tak więc przy sprzedaży samochodu kosztem będzie wartość auta pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych, bez względu na to czy odpisy te były zaliczone do kosztów w całości, czy tylko w części.

Obniżenie stawki amortyzacyjnej spowoduje zmniejszenie kwoty odpisów amortyzacyjnych, które nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Takie rozwiązanie znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z 28 września 2009 r., nr IPPB3/423-477/09--2/GJ wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

Przykład

Spółka z o.o. kupiła samochód osobowy. Wartość początkowa tego środka trwałego (cena nabycia pomniejszona o odliczony VAT) wynosi 200.000 zł.

Załóżmy, że w dniu oddania samochodu do używania średni kurs euro ogłoszony przez NBP wynosił 4 zł. Kwota 20.000 euro przeliczona na złote według tego kursu wynosi 80.000 zł. Oznacza to, że tylko amortyzacja naliczana od wartości 80.000 zł stanowiła koszt uzyskania przychodów, natomiast amortyzacja od pozostałej części wartości początkowej, tj. 120.000 zł, nie stanowiła kosztu uzyskania przychodów.

Samochód osobowy można amortyzować tylko przy zastosowaniu metody liniowej.

Wariant I - amortyzacja przy zastosowaniu obniżonej stawki amortyzacyjnej

Od początku spółka amortyzowała pojazd przy zastosowaniu obniżonej stawki amortyzacyjnej do 1%.

Roczny odpis amortyzacyjny to 2.000 zł.

Roczna amortyzacja zaliczana do kosztów uzyskania przychodów to 800 zł.

Po trzech latach spółka sprzedała samochód za 70.000 zł. Kwota ta jest przychodem spółki.

Do kosztów uzyskania przychodów spółka zaliczyła kwotę 196.400 zł, z czego kwotę 2.400 zł (3 lata x 800 zł) tytułem odpisów amortyzacyjnych i 194.000 zł [200.000 zł - (3 lata x 200.000 zł x 1%)] jako koszt uzyskania przychodu ze sprzedaży samochodu.

Wariant II - amortyzacja przy zastosowaniu stawki podstawowej

Podstawowa stawka amortyzacyjna dla samochodu osobowego wynosi 20%. Gdyby samochód był amortyzowany przy zastosowaniu tej stawki, wówczas do kosztów uzyskania przychodów spółka mogłaby zaliczyć jedynie 128.000 zł, w tym:

odpisy amortyzacyjne stanowiące koszt uzyskania przychodu 48.000 zł (3 lata x 80.000 zł x 20%),
koszt uzyskania przychodu ze sprzedaży auta 80.000 zł [200.000 zł - (3 lata x 200.000 zł x 20%)].

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych a obniżona stawka

Obniżanie stawek amortyzacyjnych może być korzystne również dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych opodatkowanych w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W przypadku bowiem zmiany zasad opodatkowania, tj. przejścia na zasady ogólne i powrotu w tym czasie do stawki określonej w Wykazie stawek amortyzacyjnych, większa część odpisów amortyzacyjnych obciąży koszty uzyskania przychodów.

Polepszenie zdolności kredytowej

Zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów z tytułu amortyzacji jest korzystne również w przypadku podatników, którzy będą starać się o kredyt, a bank wymagać będzie od nich przedłożenia zaświadczenia wydanego przez urząd skarbowy o wysokości uzyskanych dochodów.

Powrót do stawki podstawowej

Od pierwszego miesiąca każdego roku podatkowego podatnik ma prawo zmienić stawkę amortyzacyjną (zmniejszyć lub zwiększyć wcześniej obniżoną), tak więc ma możliwość stosowania różnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych na każdy rok podatkowy. Przy czym stawki te nie mogą być wyższe od stawek określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych.

Przykład

Przedsiębiorca w kolejnych latach podatkowych dokonywał odpisów amortyzacyjnych od wartości samochodu ciężarowego przy zastosowaniu następujących stawek: