RPO wnioskuje do NSA. Opodatkowanie uczestnictwa w firmowej imprezie

Rzecznik Praw Obywatelskich interweniuje w NSA w sprawie przychodu pracowników z uczestnictwa w organizowanej przez pracodawcę imprezie integracyjnej (sygn. wystąpienia RPO/727170/13/V/618.4 RZ). We wniosku do NSA z dnia 17.05.2013 r. RPO wniósł o rozstrzygnięcie dwóch zagadnień prawnych. Pierwsze dotyczy ustalenia, czy sfinansowanie przez pracodawcę kosztów udziału pracowników w imprezie integracyjnej powoduje po stronie pracowników, którym umożliwiono udział w tej imprezie, przychód z tytułu uzyskania nieodpłatnych świadczeń. Drugie natomiast odnosi się do możliwości ustalenia przychodu z nieodpłatnego świadczenia uzyskanego z tytułu takiej imprezy w sytuacji, gdy wartości świadczeń sfinansowanych przez pracodawcę i udostępnionych podczas tej imprezy nie można przyporządkować do konkretnego pracownika.

W uzasadnieniu swojego wniosku RPO wskazał, że do końca 2006 r. zarówno orzecznictwo sądowe, jak i interpretacje organów podatkowych w omawianej kwestii były jednolite. Fiskus i sądy przyjmowały wówczas, że ustawa o pdof nie przewiduje doliczania do dochodu pracownika wartości świadczeń ponoszonych na jego rzecz przez pracodawcę, gdy nie można określić wartości świadczenia, z jakiego pracownik faktycznie skorzystał. Dopiero począwszy od 2007 r. organy podatkowe zmieniły podejście do tej kwestii, a w ślad za nim zaczęło się zmieniać orzecznictwo w tym zakresie.

Obecnie orzecznictwo w kwestii powstawania i ustalania przychodu z nieodpłatnego świadczenia po stronie pracownika z tytułu imprezy integracyjnej jest rozbieżne. Niektóre składy orzekające uznają, że już sama możliwość udziału w takiej imprezie przesądza o konieczności rozpoznania przychodu ze stosunku pracy po stronie pracownika. Inne z kolei przyjmują, że dopiero, gdy dochodzi do otrzymania przez pracownika konkretnego świadczenia i jednocześnie istnieje możliwość ustalenia po jego stronie skonkretyzowanego przychodu, powstaje konieczność pobrania przez pracodawcę podatku dochodowego od osób fizycznych.

RPO w swoich rozważaniach wyraźnie podkreślił, że zgodnie z przepisami ustawy o pdof dla powstania przychodu z tytułu świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń nie jest wystarczające samo postawienie ich do dyspozycji - konieczne jest otrzymanie tych świadczeń przez ich odbiorcę. Ponadto, w jego opinii, gdy wartości świadczeń udostępnionych podczas imprezy integracyjnej i sfinansowanych przez pracodawcę nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych (otrzymanych) przez konkretnego pracownika, nie jest możliwe ustalenie w odniesieniu do danego pracownika kwoty przychodu z nieodpłatnego świadczenia będącego przychodem ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o pdof.