Wakacyjne dochody młodzieży

Coraz częściej młodzież, w tym głównie studenci, podczas wakacji podejmuje się różnych zajęć zarobkowych. Część z nich swoim wakacyjnym dochodem musi się podzielić z fiskusem. Wysokość uzyskanych zarobków może być również decydująca dla skorzystania przez ich rodziców z określonych preferencji podatkowych.

Jestem studentem pedagogiki. W sierpniu będę pracował na umowę o pracę w charakterze wychowawcy kolonijnego z wynagrodzeniem 870 zł. Czy od tego wynagrodzenia pracodawca potrąci mi podatek?

TAK. Od dochodów ze stosunku pracy uzyskanych przez studentów pracodawca w trakcie roku zobowiązany jest obliczać zaliczki według skali podatkowej - zazwyczaj jednak według stawki 18%, gdyż dochody te raczej nie przekraczają górnej granicy pierwszego progu podatkowego.

U takiego studenta podstawę opodatkowania za dany miesiąc stanowią przychody ze stosunku pracy oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika w tym okresie, pomniejszone o koszty uzyskania przychodów oraz potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne. Gdy przed pierwszą wypłatą student złoży pracodawcy PIT-2, pracodawca zmniejsza zaliczkę o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Ponadto obniża ją o składkę zdrowotną.

Po zakończeniu roku student ma obowiązek omawiane dochody rozliczyć w zeznaniu rocznym. Jeżeli dochody wskazane w pytaniu będą jedynymi, które Czytelnik osiągnie w 2012 roku, wówczas z racji tego, że nie przekroczyły kwoty 3.091 zł, składając zeznanie roczne odzyska całą zaliczkę na podatek potrąconą przez płatnika.

Mam 20 lat, jestem studentką. W czasie wakacji w weekendy będę pracowała na tzw. promocjach w hipermarketach na umowę zlecenia. Mój zleceniodawca na każdy dzień promocji będzie ze mną zawierał osobną umowę na kwotę 115 zł. Czy te zlecenia powinnam wykazać w zeznaniu rocznym?

NIE. Wskazane w pytaniu umowy należą do tzw. drobnych zleceń, które podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o pdof. Z powołanego przepisu wynika, że w ten sposób opodatkowany jest przychód z umowy zlecenia (o dzieło) zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika, o ile określona w umowie kwota należności nie przekracza 200 zł. Jednocześnie dla zastosowania tego sposobu opodatkowania nie ma znaczenia łączna wartość umów zawartych z jednym płatnikiem w danym miesiącu.

Przychody z drobnych zleceń nie podlegają wykazaniu w zeznaniu rocznym. Trzeba jednak pamiętać, że aby były opodatkowane ryczałtem, w umowie musi być określona konkretna kwota należności. Jeżeli zawiera ona jedynie sposób jej wyliczenia, np. jako iloczyn stawki godzinowej i czasu pracy, opodatkowanie ryczałtem nie jest możliwe. Wówczas bez względu na kwotę należności płatnik pobiera od nich zaliczkę na podatek, a uzyskane przychody należy wykazać w zeznaniu rocznym.

Tzw. drobnych zleceń nie wykazuje się w zeznaniu rocznym.

Obie z siostrą studiujemy na AWF-ie (21 lat i 23 lata). W czasie wakacji będziemy pracowały za granicą na umowę o pracę. Siostra będzie instruktorką windsurfingu w USA, natomiast ja będę pracowała w hotelu w Chorwacji. Czy jeżeli w 2012 r. nie uzyskamy żadnych innych dochodów, będziemy musiały rozliczyć się z podatku w Polsce?

Czytelniczka, która podejmie pracę w Chorwacji, nie musi w Polsce składać zeznania rocznego. Umowa zawarta pomiędzy Polską a Chorwacją jako metodę unikania podwójnego opodatkowania dla dochodów z pracy przewiduje tzw. wyłączenie z progresją. Polega ono na tym, że dochód z pracy wykonywanej w Chorwacji opodatkowany jest wyłącznie tam, natomiast w Polsce jest on zwolniony z opodatkowania. Stąd o ile w 2012 r. Czytelniczka uzyska dochód wyłącznie z pracy w Chorwacji, nie będzie musiała w Polsce składać rocznego zeznania i opodatkowywać tu zagranicznych dochodów.

Natomiast siostra Czytelniczki, która w czasie wakacji będzie pracowała w USA, zobowiązana będzie do złożenia w Polsce rocznego zeznania podatkowego PIT-36, w którym wykaże i opodatkuje swoje amerykańskie dochody. W rozliczeniach dochodów z pracy najemnej w USA obowiązuje metoda odliczenia proporcjonalnego. Polega ona na tym, że od podatku należnego w Polsce, obliczonego od wszystkich dochodów danej osoby (w tym dochodu zagranicznego), odlicza się podatek zapłacony za granicą. Osoba, która mieszka w Polsce, musi złożyć takie zeznanie, nawet wówczas, gdy w danym roku nie uzyskała w Polsce żadnych dochodów.

Mój 22-letni syn zamierza podczas wakacji podjąć pracę zarobkową w kraju lub za granicą. Czy jego wakacyjne zarobki mogą pozbawić mnie prawa do ulgi na dziecko?

Rodzice, oraz inne osoby wskazane w art. 27f ustawy o pdof, mające na utrzymaniu studentów do ukończenia przez nich 25. roku życia, mają prawo do tzw. ulgi na dzieci na warunkach określonych w tym przepisie. Jeżeli studiujące dzieci osiągają dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z umowy o pracę oraz zlecenia lub o dzieło), a także na zasadach określonych w art. 30b ustawy o pdof (czyli niektóre dochody z kapitałów pieniężnych), ustawodawca zastrzegł, że dochody te nie powinny przekroczyć w roku podatkowym 3.089 zł.

Aby rodzic mógł skorzystać z przedmiotowej ulgi, muszą zostać spełnione łącznie wszystkie ustawowe kryteria. Stąd gdy roczne zarobki dziecka, w tym osiągnięte z pracy podczas wakacji, przekroczą wskazany limit, traci on prawo do omawianej preferencji. Również gdy studenci uzyskują dochody z pracy za granicą, rodzice muszą je wliczyć do limitu 3.089 zł - według fiskusa nawet wówczas, gdy do ich opodatkowania ma zastosowanie metoda wyłączenia z progresją, zgodnie z którą dochód ten jest zwolniony z opodatkowania w Polsce (m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 13.09.2011 r., nr IBPBII/415-610/BJ). Do dochodu objętego limitem nie wlicza się jednak wynagrodzeń dziecka z tzw. drobnych zleceń opodatkowanych ryczałtem.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)