Podatek menedżera na kontrakcie

Menedżer nie ma wyboru w kwestii kwalifikowania źródła przychodów uzyskiwanych z tytułu kontraktu o zarządzanie przedsiębiorstwem. Bez względu bowiem na to, czy posiada, czy też nie zarejestrowaną w tym zakresie działalność gospodarczą, wynagrodzenia za zarządzanie przedsiębiorstwem, zgodnie z ustawą o pdof, powinien kwalifikować do działalności wykonywanej osobiście, co wiąże się z określonym sposobem obliczania i opłacania podatku.

Źródło przychodu

Kontrakt menedżerski jest umową cywilnoprawną o zarządzanie spółką, do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Nie oznacza to jednak, że uzyskiwane na podstawie tej umowy przychody na potrzeby podatku dochodowego zalicza się do przychodów z umowy zlecenia (art. 13 pkt 8 ustawy o pdof).

Ustawodawca umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontrakty menedżerskie oraz umowy o podobnym charakterze wymienił bowiem jako odrębny tytuł pośród przychodów z działalności wykonywanej osobiście, umieszczając je w art. 13 pkt 9 ustawy o pdof. Ponadto z przepisu tego wynika wprost, że do tego źródła należy zakwalifikować przychody z kontraktów menedżerskich również wówczas, gdy umowy te zostaną zawarte w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Co równie istotne, dla przyporządkowania do tego źródła nie ma znaczenia, czy jest to działalność prowadzona indywidualnie, czy w formie spółki osobowej. Potwierdził to NSA w poszerzonym składzie siedmiu sędziów w uchwale z dnia 26 kwietnia 2010 r., sygn. akt II FPS 10/09, oraz Minister Finansów w interpretacji ogólnej z dnia 31 maja 2010 r., nr DD2 033/95/KBF/10/403.

Przychody z kontraktu menedżerskiego podlegają rozliczeniu w podatku dochodowym wyłącznie jako przychody z działalności wykonywanej osobiście.

Wobec tego również wówczas, gdy menedżer zarejestruje działalność gospodarczą w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem, przychody uzyskane w wyniku realizacji umów o zarządzanie w podatku dochodowym będą podlegały opodatkowaniu jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, a nie z działalności gospodarczej. W piśmie stanowiącym odpowiedź na pytanie naszego Wydawnictwa resort finansów wskazał jednocześnie, że wynagrodzenie za usługi menedżerskie świadczone w ramach działalności prowadzonej przez spółkę osobową, stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście dla tego wspólnika, który osobiście usługi te świadczył i przedmiotowe wynagrodzenie otrzymał (zostało postawione do jego dyspozycji).

Sposób opodatkowania

Z uwagi na to, że przychodów z kontraktów menedżerskich nie można rozliczać na zasadach określonych dla działalności gospodarczej, menedżer nie może korzystać z przewidzianych dla tego źródła form opodatkowania (m.in. podatku liniowego i ryczałtu ewidencjonowanego). Ponadto ustalając podstawę opodatkowania nie może uzyskanych w ramach kontraktu przychodów obniżać o faktyczne wydatki ponoszone w związku z wykonaniem umowy menedżerskiej.

Należy jednak podkreślić, że menedżer-przedsiębiorca pozostałe uzyskiwane przychody ma prawo zaliczyć do źródła, jakim jest działalność gospodarcza i skorzystać przy ich opodatkowaniu z jednej z właściwych dla tego źródła form.

Pobór zaliczki lub podatku

Niezależnie od tego, czy kontrakt menedżerski zostanie podpisany w ramach prowadzonej przez menedżera działalności gospodarczej, czy poza nią, podmiot dokonujący wypłat należności z tego kontraktu pełni w stosunku do nich obowiązki płatnika.

W zależności od wysokości przychód z kontraktu menedżerskiego może być opodatkowany na dwa sposoby.

W praktyce wynagrodzenia menedżerskie są wysokie, co skutkuje tym, że płatnicy pobierają od nich zaliczkę na podatek na zasadach określonych w art. 41 ust. 1-1a ustawy o pdof. Na podstawie tych przepisów płatnicy muszą pobierać menedżerom zaliczki naliczając je od podstawy opodatkowania, którą stanowi przychód pomniejszony w pierwszej kolejności jedynie o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 ustawy o pdof, czyli 111,25 zł miesięcznie. Ustawa o pdof nie przewiduje bowiem możliwości stosowania u menedżerów podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. Ich uwzględnienia nie może domagać się także sam menedżer, składając oświadczenie o stosowanie podwyższonych kosztów do przychodów uzyskanych na podstawie kontraktu menedżerskiego. Bez znaczenia jest tu fakt zamieszkiwania menedżera w innej miejscowości niż miejscowość, w której znajduje się siedziba firmy. Firma zatrudniająca menedżera w każdym przypadku może stosować wyłącznie podstawowe koszty uzyskania przychodów.

Poza kosztami przychód pomniejsza się o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki społeczne. Menedżerowie (traktowani dla celów ZUS jako zleceniobiorcy) podlegają bowiem obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu.

Do wyliczenia podatku od tak ustalonej podstawy opodatkowania należy zastosować stawkę w wysokości 18%. Następnie wyliczoną zaliczkę pomniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobraną przez płatnika zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (dla menedżerów ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowe), nie więcej jednak niż 7,75% podstawy jej wymiaru. Należy również pamiętać, że przychodu i zaliczki nie można obniżać o składki, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy o pdof lub od którego zaniechano poboru podatku.

Drugi dopuszczalny sposób opodatkowania menedżera to zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu bez pomniejszania o koszty uzyskania przychodów i potrącone składki społeczne. Jednak ten sposób opodatkowania wystąpi w przypadku menedżerskiego kontraktu niezwykle rzadko, z uwagi na to, że stosuje się go wówczas, gdy kwota należności określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł (art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o pdof). Obliczonego w ten sposób podatku nie zmniejsza się o kwotę składki zdrowotnej.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)