Gazeta Podatkowa nr 29 (1174) z dnia 9.04.2015

Koszty zakupu środka trwałego za granicą

Aby wydatek na zakup środka trwałego za granicą rozliczyć w kosztach uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne, konieczne jest ustalenie jego wartości początkowej. Przedsiębiorcy kupujący środki trwałe za granicą obowiązani są także ustalić różnice kursowe dotyczące takiego zakupu. Sposób rozliczenia różnic kursowych zależy od momentu ich zrealizowania.

Cena nabycia

W przypadku odpłatnego nabycia wartością początkową środka trwałego jest cena nabycia, czyli kwota należna zbywcy:

• powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania, a w przypadku importu także o cło i podatek akcyzowy od importu tego środka trwałego,
   
• pomniejszona o podatek VAT, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o VAT,
   
• skorygowana o różnice kursowe naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Gdy kwota należna zbywcy oraz inne koszty związane z zakupem środka trwałego wyrażone są w walucie obcej, konieczne jest ich przeliczenie na złotówki. Do przeliczenia tego należy przyjąć średni kurs danej waluty ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu. Przy czym na potrzeby rozliczania transakcji w walutach obcych, za koszt poniesiony uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury lub rachunku albo innego dowodu w przypadku ich braku. Tym samym podatnik przeliczając na złote kwoty wyrażone w walucie powinien zastosować średni kurs waluty ogłoszony przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury (lub innego dowodu) dokumentującej dany wydatek.

Transakcyjne różnice kursowe

W przypadku zakupu środka trwałego za granicą podatnik obowiązany jest skorygować jego wartość początkową o różnice kursowe naliczone do dnia przekazania go do używania.

Dodatnie różnice kursowe powstaną, jeżeli wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia.

Z ujemnymi różnicami kursowymi mamy natomiast do czynienia w sytuacji odwrotnej, tj. gdy wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia.

Dzień przekazania środka trwałego do używania jest datą graniczną wpływającą na sposób rozliczenia różnic kursowych.

Ujemne różnice kursowe naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania zwiększają jego wartość początkową, a dodatnie różnice kursowe powodują zmniejszenie tej wartości.

Gdy zapłata za środek trwały jest dokonywana po dniu oddania go do używania, wówczas różnice kursowe nie wpływają na jego wartość początkową. Dodatnie różnice kursowe zwiększają wtedy przychody, a ujemne są odnoszone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów.

Gdy zapłata za środek trwały ma miejsce w tym samym dniu co oddanie środka trwałego do używania, to różnice kursowe z dnia przekazania środka trwałego do używania powinny korygować jego wartość początkową. Powstały one bowiem w okresie, który dawał podstawę do ich uwzględnienia w wartości początkowej.

Różnice kursowe na rachunku walutowym

Różnice kursowe od własnych środków pieniężnych powstają, gdy wartość otrzymanych lub nabytych walut obcych w dniu ich wpływu różni się od ich wartości w dniu zapłaty (lub innej formy ich wypływu). Z przepisów ustaw podatkowych nie wynika, by różnice kursowe na rachunku walutowym związane z zapłatą za środek trwały, zrealizowane do dnia przekazania go do używania, wpływały na jego wartość początkową. Organy podatkowe uznają jednak, że o tego rodzaju różnice kursowe należy korygować wartość początkową środka trwałego (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 7 listopada 2013 r., nr IBPBI/2/423-979/13/JD, czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 12 czerwca 2013 r., nr ITPB3/423-110c/13/DK). Ze stanowiskiem tym nie zgadzają się sądy administracyjne, które uważają, że wspomniane różnice kursowe należy uwzględniać bezpośrednio w kosztach lub przychodach (por. wyrok NSA z 19 kwietnia 2013 r., sygn. akt II FSK 1681/11, i WSA we Wrocławiu z 2 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 183/11). Zatem niezastosowanie się do wytycznych organów podatkowych nie oznacza, że podatnik nie ma szans w sporze z fiskusem na drodze sądowej.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)

Ustawa z dnia 15.02.1992 r. o pdop (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.)