Zróżnicowanie zwolnień podatkowych dla pracowników oddelegowanych i przebywających w podróżach służbowych

Pracownik przez osiem miesięcy będzie wykonywał pracę na terytorium Niemiec. W tym czasie będzie w podróży służbowej. Czy przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy od dochodów tego pracownika pracodawca może stosować zwolnienie od podatku dochodowego w wysokości 30% diety?

Zwolnienie, o którym mowa w pytaniu, nie ma zastosowania do przychodów pracownika przebywającego w podróży służbowej.

Zwolnienie przewidziane dla należności za podróże służbowe jest określone w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) updof. Według tego przepisu, diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika są zwolnione od podatku, do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach rozporządzeń Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej odpowiednio na obszarze kraju i poza granicami kraju.

Ponadto na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 19 updof ze zwolnienia od podatku korzysta wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników (spełniających określone warunki), do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł.

Stosownie zaś do art. 21 ust. 1 pkt 20 updof, zwolniona od podatku jest część przychodów w kwocie odpowiadającej 30% diety przysługującej pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju - za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy.

Zwolnienie określone w powołanym przepisie nie ma jednak zastosowania m.in. do wynagrodzenia pracownika odbywającego podróż służbową poza granicami Polski. W tym przypadku stosuje się zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) updof. Tak wynika z art. 21 ust. 15 updof.

Dodajmy, że prawo pracy nie wprowadza kryteriów odróżniających oddelegowania od podróży służbowej. Przepisy prawa nie limitują też czasu trwania zagranicznego wyjazdu pracownika w celach służbowych. Należy jednak odróżnić podróż służbową od wysłania podwładnego do pracy za granicę. Kwestia ta ma istotne znaczenie z powodu zróżnicowania sytuacji pracowników oddelegowanych i przebywających w podróżach służbowych w aspekcie podatkowym. Podróżą służbową pracownika niebędącego kierowcą jest wykonywanie na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy pracownika. Z kolei oddelegowanie polega na zmianie określonego w umowie o pracę miejsca wykonywania pracy na mocy porozumienia stron stosunku pracy albo w trybie wypowiedzenia zmieniającego, o którym mowa w art. 42 Kodeksu pracy.