Opodatkowanie dochodów (przychodów) ze sprzedaży nieruchomości

1) W 2007 r. nabyłam działkę budowlaną. Czy środki uzyskane w 2010 r. ze sprzedaży tej działki przeznaczone na cele mieszkaniowe korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego?

Do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o pdof, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r. Tak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 209, poz. 1316).

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 126 lit. a) ustawy o pdof, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r., zwolnienie od podatku uzależniono od zameldowania się podatnika w lokalu lub budynku mieszkalnym na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą jego zbycia. W świetle tej regulacji należy uznać, że przychód ze sprzedaży działki podlega opodatkowaniu.

2) W 2010 r. nabyłem lokal mieszkalny za kwotę 250.000 zł, a następnie sprzedałem go za 260.000 zł. Za część uzyskanych środków kupiłem mniejszy lokal za kwotę 130.000 zł. W jaki sposób obliczyć kwotę dochodu zwolnioną od podatku?

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 updof, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia m.in. nieruchomości w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe. Obliczenie kwoty wolnej od podatku przedstawia się następująco:

dochód z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego
260.000 zł - 250.000 zł = 10.000 zł,
dochód zwolniony od podatku
[(10.000 zł x 130.000 zł) : 260.000 zł] = 5.000 zł.

3) W 2008 r. w drodze darowizny nabyłem lokal mieszkalny. W lokalu tym byłem zameldowany i mieszkałem przez okres dłuższy niż rok. Ponieważ jestem osobą niepełnosprawną, dokonałem w 2010 r. zamiany tego lokalu na inny, położony na niższej kondygnacji. Czy przysługuje mi zwolnienie od podatku w ramach ulgi meldunkowej?

Ulga meldunkowa może mieć zastosowanie do przychodów z zamiany mieszkania.

Zwolnienie od podatku, w ramach tzw. ulgi meldunkowej, dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości przewidywał art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o pdof. Przepis ten został uchylony z dniem 1 stycznia 2009 r., ale nadal może być stosowany przez podatników, którzy osiągają przychody z odpłatnego zbycia m.in. lokali mieszkalnych nabytych w okresie jego obowiązywania, czyli w latach 2007-2008.

Na podstawie powołanego przepisu, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku,
lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub działu w takim lokalu,
spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie,
prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie.

Zwolnienie przysługuje podatnikom, którzy byli zameldowani w zbywanym budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Prawo do ulgi jest jednak uzależnione od złożenia przez podatnika w urzędzie skarbowym oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia, w terminie 14 dni od dnia odpłatnego zbycia nieruchomości.

Pod pojęciem odpłatnego zbycia należy rozumieć również zamianę. Skoro Czytelnik spełnił powyższe przesłanki przychód uzyskany z zamiany lokalu mieszkalnego korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o pdof, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. Podatnik nie ma więc obowiązku rozliczenia dochodu w zeznaniu podatkowym.